Wo 26/4 Foum Zguid – Zagora 249 km Totaal 5.494 km 39°C 🌞
Deze nacht zijn we rond halfvijf gewekt door de imam die blijkbaar niet goed kon slapen en ons een verhaaltje heeft verteld. Dat hoort erbij als je naar een moslimland gaat.
’s Morgens worden we door de campinguitbater getrakteerd op een uitgebreid ontbijt.
We zijn in de Anti-Atlas al zo verwend geweest door de fantastisch mooie landschappen, dat we deze rit als gewoon mooi catalogeren.
Dit is een kerkhof. Rechtopstaande puntige rotsblokken zonder naam erop is een graf.
Volgens de islam is het voldoende dat de overledenen na het houden van het dodengebed in de moskee, op de rechterzijde met het gezicht naar Mekka in de aarde worden gelegd. Crematie is verboden. Het graf wordt dichtgegooid met zand. Dat is in principe voldoende.
Deze kobaltmijn, Mine de Bou-Azzer, is de eerste industriezone die we tegenkomen.
Vooral fosfaat, maar ook koper, kobalt, zilver, goud, ijzererts, zink en mangaan worden in Marokko ontgonnen en zijn een grote bron van inkomsten voor het land.
Altijd een belevenis om door de kleine steden te rijden. Agdz maakt hier geen uitzondering op.
Middenin de ruïnes, aan de buitenkant van Agdz, staat een kasbah. Deze is te vergelijken met een Europees kasteel waar oppermachtige families woonden. Sommige kasbahs zijn in verval geraakt, maar velen zijn omgebouwd tot luxe hotels.
We hebben nog maar net Agdz verlaten als we een totaal onverwacht beeld krijgen. Een rivier met water, veel water!
Het is de Draa, met zijn 1100 kilometer de langste rivier van Marokko. Hij stroomt van het hoge Atlas gebergte, waar nu nog sneeuw ligt, richting de Atlantische Oceaan.
De Marokkanen blijven ons verbazen door hun vindingrijkheid. Dit is een bushokje.
Bakstenen worden niet gebakken, maar het zijn gewoon in de zon gedroogde kleiblokken.
Do 27/4 Zagora 0 km Totaal 5.494 km 40°C 🌞
Zagora is een mooie leuke stad. We hebben vandaag een rustdag en hebben alle tijd om rond te slenteren en wat cadeautjes te verzamelen.
De grote moskee van Zagora. Alleen toegankelijk voor moslims.
Overdekte groentenmarkt
Juist naast de camping staat een hotel met een heel mooi zwembad waar we gebruik van mogen maken.
Wat kan dat deugd doen bij deze hete temperaturen.
Vr 28/4 Zagora – M’Hamid 98 km Totaal 5.592 km 40°C 🌞🌞
Op weg naar de Sahara passeren we in Tamegroute, gekend voor zijn pottenbakkerswerkplaatsen.
Nogmaals worden we verrast door de armoede en vindingrijkheid. Wat deze pottenbakkers enkel met handwerktuigen verwezenlijken is voor ons onbegrijpelijk. Emmertjes water worden uit een diepe waterput omhoog getrokken.
De klei wordt met de schop tot een kneedbare brij gemengd.
Met deze brij worden handmatig potten en kommen gedraaid en gedroogd in de zon.
In deze ovens worden de gedroogde stukken voorzichtig gestapeld, dan wordt de opening in de oven dichtgemaakt en wordt er een dag lang vuur onder gestookt. Dan nog een dag afkoelen en de potten zijn klaar om te lakken.
Ongelooflijk tot wat een resultaat men komt. Dit is 100% handwerk.
In deze huisjes wonen deze mensen.
Dit is een van de ingangen tot de woningen van de pottenbakkers.
Door alles af te dekken en zo weinig mogelijk licht binnen te laten wordt de hitte buiten gehouden. Het geeft de indruk dat ze ondergronds wonen.
Nog de laatste bergen overwinnen en we komen aan in de woestijn. We zijn superbenieuwd.
Het meest zuidelijke punt van onze reis dat we zelf moeten rijden.
We komen allen nog eens samen voor de briefing over wat we de volgende dagen gaan doen. Spannend!!!
Za 29/4 M’Hamid 0 km Totaal 5.592 km 41°C 🌞🌞🌞
We zijn klaar voor een tocht met 4×4’s door de Sahara. Hier hebben we naar uitgekeken als één van de hoogtepunten van de reis.
Onze hoofddoek beschermt ons niet enkel tegen de zon, maar ook tegen het stof. De 4×4’s rijden immers met de ramen open. Airco gebruiken is hier geen optie want in een wip en en gauw zijn de luchtfilters verstopt.
De Sahara is niet één grote hoop zand. Soms rotsachtig, heuvelachtig en grote zones met schaarse plantengroei. De dromedarissen moeten toch ook iets te eten hebben hé.
We rijden langs een oase, een klein paradijs in deze kale, ongerepte woestijn.
De echte zandduinen zijn indrukwekkend. Je kunt het vergelijken met de zee, een eentonig zicht maar toch heel fascinerend.
Springen van blijdschap of wordt het zand te heet onder de voetjes.
Zand, zand, zand en nog eens zand.
Zo 30/4 Mhamid 0 km Totaal 5.592 km 42°C 🌞🌞🌞
Rond 9 uur staat een andere soort taxi’s ons op te wachten voor een tocht door de Sahara, Taxi Dromedaris.
Het rijden op de dromedarissen valt best mee. Je schommelt enkel vooruit en achteruit en niet van links naar rechts.
Het op- en afstijgen is iets pittiger. Je goed vasthouden is de boodschap.
Rijden zonder handen!
We weten niet waarom, maar in Marokko zijn er geen kamelen, enkel dromedarissen.
In de Sahara zijn de bewoners wel wat gewoon, maar als ze zelf spreken van een hittegolf wil dat wel wat zeggen.
Meer dan 40°C in de schaduw! In de zon is het onhoudbaar, de zonnestralen branden dwars door je vel.
We hebben ons zo geplaatst dat onze zonnetent aansluit bij deze van onze buren Chris en Jacqueline zodat we de ganse dag in de schaduw kunnen zitten en dan nog, bij de minste inspanning breekt het zweet je uit.
Onze reisleiders hebben een schitterend idee. Op een vijftal kilometer van de camping is een mooi hotel met zwembad. Iedereen is in zijn nopjes met dit idee.
Het schitterend hotel volgens westerse normen is volledig ommuurd om alle inkijk te verhinderen en de plaatselijke bevolking niet jaloers te maken. Er is zelfs een bar waar we kunnen genieten van een fris biertje.
Goed ingesloten tussen de hoge muren van het hotel, valt het ons niet op dat het stevig begint te waaien.
Tot we het hotel verlaten en terug naar onze taxi’s gaan. Er staat wel degelijk een harde wind die het stof en zand in alle richtingen blaast.
Nondedju, onze zonnetent staat nog uit en de dakramen staan nog open!
Te laat, de zandstorm is ons voor. Twee scheurtjes in de zonnetent van onze buren en onze zonnetent verwrongen zodat hij niet meer volledig dicht gaat. Maar dan, als we ons Catho binnengaan, alles ligt onder het stof en zand!
Muggenramen houden wel muggen en vliegen buiten maar geen zand. Op onze hoofdkussens kunnen we onze naam schrijven in het stof. Leuk is iets anders.
Met alle ramen, luiken en deuren dicht, terwijl onze binnen thermometer 47°C geeft, beginnen we af te stoffen, te borstelen en propere lakens te leggen terwijl het zweet ons lichaam afloopt.
Het blijft maar stevig waaien, het lijkt wel of ze ons Catho aan het zandstralen zijn.
Het is vandaag de verjaardag van Louk, onze reisleider. Er was een feestje gepland met een plaatselijke band, maar de zandstorm heeft letterlijk zand in de planning gestuurd. Met enkele uren vertraging, toen de wind min of meer wat is gaan liggen, hebben we er toch nog een gezellige avond van kunnen maken. Het was wel een speciaal uitzicht. In plaats dat we gezellig in een cirkel zaten, stonden alle stoelen op één rij met de rug naar de wind.
De nacht was een ander verhaal. Doordat de zandstorm weer aanwakkerde, hebben we met gesloten ramen de nacht moeten doorbrengen in onze camper met een temperatuur van boven de 45°C. Eén van de zwaarste nachten van ons leven. Je kan het vergelijken met een nacht door te brengen in een sauna. Maar we hebben het overleefd en het heeft een onvergetelijke stempel in ons geheugen gegrift.
Ma 1/5 Mhamid – Tazzarine 195 km Totaal 5.787 km 40°C 🌞🌞
We zullen deze plaats niet vlug vergeten. Wat een avontuur in de Sahara.
Camping La Boussole du Sahara
De zandstorm is nog altijd in volle actie. Rijden met ramen dicht, geen airco en ventilator uitgezet. Anders blazen we het stof naar binnen. De mensen die hier wonen moeten toch allemaal stoflongen hebben?!
Nu weten we vanwaar die mistige schijn komt dat we al heel onze reis in de verte hebben gezien. Het is dus geen nevel of mist maar gewoon zand dat in de lucht zit.
Als het in België soms Sahara zand regent, moet je je proberen voor te stellen wat voor een stoffige boel het hier dan moet zijn.
Zandwolken
Op de mooie camping met prima sanitair, kunnen we lekker eten en deze keer geen tajine.
Salade marocaine als voorgerecht, kippenbrochette met frietjes als hoofdschotel en sinaasappel bestrooid met kaneel als dessert. Alles overgoten met lekker fris water, want het is hier nog altijd bloedheet.
Di 2/5 Tazzarine – Tinghir 207 km Totaal 5.994 km 34°C 🌞
De mensen zijn heel vriendelijk en constant wuiven we naar voorbijgangers. In dit niet toeristisch gebied zien ze niet alle dagen een huis op wielen voorbijrijden.
De kinderen is een ander paar mouwen. Het zijn volleerde schooiers die er alles zouden voor doen om toch maar iets te krijgen. Soms staan ze tot in het midden van de weg om je te dwingen te stoppen.
Het museum Source Lalla Mimouna ligt in het midden van de stenige woestijn en is opgezet rondom een oude waterbron. Het geeft een beeld van het leven in een oase en vertelt de historie van het waterbeheer door de Berbers. Het herbergt ook een mooie collectie van oud zilveren Berber sieraden.
Deze kleine camping geeft ons de nodige schaduw om rustig en koel te overnachten.
Wo 3/5 Tinghir 0 km Totaal 5.994 km 32°C 🌞
Door de stad Tinghir loopt een riviertje en met een ingenieus systeem van kanaaltjes is een vruchtbare oase gecreëerd. In de schaduw van de palmbomen hebben we een mooie wandeling gemaakt.
De koereiger is hier een veel voorkomende vogel.
We hebben genoten van onze tête-à-tête in het restaurant van de camping. We konden even terug in ons typisch Vloms dialect babbelen.
Do 4/5 Tinghir – Goulmima 167 km Totaal 6.161 km 35°C 🌞
Voor een habbekrats krijgen we een uitgebreid ontbijt voorgeschoteld.
De rit van vandaag gaat weer door de Anti-Atlas. We zijn maar juist uit Tinghir vertrokken of de eerste wauw komt al op ons af. De Gorges du Todgha is een van de mooiste en meest spectaculaire kloven van het land. De bergwanden zijn zo hoog dat we vanuit de camper de lucht niet kunnen zien.
Het uitzicht van het landschap wisselt voortdurend. Ten zuiden van de Hoge Atlas is het meestal heel dor met weinig plantengroei.
Het stuwdammeer is nog ver van vol
Water is in dit land een godsgeschenk, of liever een Allah-geschenk. Waar er water is, is er leven.
Wassen in een poel.
Wassen in de rivier
Even wat geschiedenis. De Berbers zijn de oorspronkelijke bewoners van Marokko tot de Arabieren hen in de 11de eeuw hebben verdrongen. De Berbers hebben zich teruggetrokken in het Atlas gebergte en het deel erachter tot aan de Sahara. Eeuwenlang zijn ze onderdrukt en pas in 2011 is de Berbertaal officieel erkend.
Berbers hebben een heel lage levensstandaard en dat zie je aan alles. De woningen, de kleding, de winkels, meer ezels dan auto’s, …
De foto’s spreken voor zichzelf :
Als het busje vol is, ga je er gewoon opzitten of aanhangen
Hoe triestig de dorpjes ook zijn, zo mooi blijven de landschappen.
Niet evident voor zwaar vervoer.
We eindigen de dag op camping Les Tamaris in Goulmima met een lekker verfrissend zwembad.
Nog even wachten op het vervolg.